Ετικέτες  u better think 

Kατηγορίες  Σκέψεις

Κάπου μέσα μας εμφωλεύει μια ανάγκη για το ιδανικό και για ιδανικά.

Η ανθρώπινη ψυχή έχει μεγαλύτερη ανάγκη από το ιδανικό, παρά από το πραγματικό. Με το πραγματικό ζεις, με το ιδανικό υπάρχεις. Λοιπόν, θέλετε να λογαριάσουμε τη διαφορά; Τα ζώα ζουν, οι άνθρωποι υπάρχουν, είπε ο Β. Ουγκώ και τούτη η ανάγνωση αποτέλεσε την αφορμή για να γράψω μερικές σκέψεις. Δικές μου και άλλων. Άλλων πιο μεγάλων.
Ας ορίσουμε, όμως, τις λέξεις για να είμαστε σίγουροι ότι μιλάμε για το ίδιο πράγμα. Ιδανικό είναι το ύψιστο αγαθό, ο υψηλός σκοπός (ηθικός ή πνευματικός), στον οποίο αποσκοπούν οι ενέργειες και οι ελπίδες ενός ατόμου ή ενός συνόλου.

Φαίνεται ότι στους ανθρώπους εμφωλεύει μια τέτοια ανάγκη. Ο Λόρεντς είπε ότι η ενστικτώδης επιθυμία να είσαι μέλος μιας στενά ενωμένης ομάδας που παλεύει για κάποια ιδανικά, μπορεί να δυναμώσει τόσο, ώστε να μην έχει καμιά σημασία, τί είδους είναι αυτά τα ιδανικά.
Τρομακτικό ακούγεται. Σκέψου να περάσεις μια ολόκληρη ζωή υπηρετώντας / υποστηρίζοντας κάποια ιδανικά και μια μέρα να συνειδητοποιήσεις ότι δεν ξέρεις καλά καλά ποιό ήταν το νόημα σε όλο αυτό. Κόλαφος.
Αναζητούμε το τέλειο. Μέχρι ένα σημείο. Μετά κουραζόμαστε κι αρχίζουν οι συμβιβασμοί. Κάποιοι όχι όλοι. Μερικοί παραμένουν κυνηγοί. Αλλάζουν βέβαια και τα δεδομένα. Το τέλειο. Άκου το τέλειο. Η αναζήτησή του είναι η αναζήτηση της γλυκύτητας και του φωτός [λέει ο Άρνολντ Μάθιου] και μάλλον παραμένει αυστηρά υποκειμενικό ζήτημα. Το ιδανικό δεν είναι τίποτε άλλο, παρά μια φλεγόμενη όψη της πραγματικότητας, είπε η Κολέτ. Και η πραγματικότητα του ενός μπορεί να φανεί περίεργη στα μάτια του άλλου λέω εγώ. Για παράδειγμα, στο βιβλίο της Κολέτ «Η γάτα», πέτρα του σκανδάλου στις τεταμένες σχέσεις ενός νεαρού ζευγαριού είναι πράγματι μια γάτα, η Σάχα, που αντιμετωπίζεται από τη νιόπαντρη Καμίγ ως μισητή αντίζηλος. Κι όμως, είναι πιθανό να συμβεί παρόλο που μιλάμε για βιβλίο. Το ιδανικό για την πρωταγωνίστρια θα ήταν να μην υπάρχει πια η γάτα στη ζωή τους ενώ για κάποιον άλλο το ιδανικό θα ήταν η απόκτηση μιας γάτας.

Ο John Keats είπε ότι κάθε άνθρωπος έχει ανάγκη ενός ιδανικού για να αναπληρώνει την έλλειψη της πραγματικότητας. Κι αρχίζει να μπερδεύει το πράγμα. Μπερδεύομαι με τις λέξεις. Κι ας τις ορίσαμε. Το ιδανικό που αναζητά καθένας από ΄μας και τα ιδανικά ως αρχές, αξίες ή σκοποί.
Η οικειότητα πάντως φαίνεται να καταστρέφει πάντοτε το ιδεώδες. Η οικειότητα είναι πιο κοντά στο πραγματικό. Άρα το πραγματικό καταστρέφει το ιδεώδες. Άρα το ιδεώδες δεν μπορεί να είναι πραγματικό.
Όχι, όχι δεν θα τρελαθώ με αυτές τις σκέψεις. Θα παραμείνω ορθολογική.

Θυμάμαι ένα στίχο από την «Ελένη» του Ευριπίδη. Στίχος 575. Είναι τα λόγια του Μενελάου: «Η πιο μεγάλη δύναμη είναι η ανάγκη». Κι όσο μεγαλύτερη είναι η ανάγκη, τόσο λιγότερο σκέφτεται κανείς την περηφάνια, τον εγωισμό και τα ιδανικά του. Κι κάπως έτσι απομακρύνεσαι από το ιδανικό. Από ανάγκες.
Μα η ψυχή μου το ΄χει ανάγκη σου λέω. Μη με μπερδεύεις άλλο! Ζητάω το τέλειο. Το θείο ή το θεϊκό, όπως θες πες το. Και τώρα βρίσκομαι σ΄ ένα δίλημμα. Ιταμός ή μειλίχιος; Να διεκδικήσω με θράσος το ιδανικό ή να δεχτώ την πραγματικότητα;
Τί με συμβουλεύεις;
Θα μείνω μόνος σ΄ αυτό το ταξίδι; Πες μου.
Ιδανικά … τί πρέπει να κάνω;